Bijeenkomsten

Rechters willen graag zoveel mogelijk geïnformeerd worden over de persoon van de verdachte, maar een aanzienlijk deel van de verdachten werkt niet mee aan gedragskundig onderzoek. Dit probleem speelt vooral in de klinische rapportagesetting. Om die reden is in het Pieter Baan Centrum (PBC) een speciale Weigerafdeling ingericht met een aangepast observatieproces, met als doel een grotere onderzoeksopbrengst, een zo volledig mogelijk Pro Justitia-rapport, bij weigerende verdachten. Ook de wetgever zoekt naar ruimte: de rechter kan de duur van de klinische observatie tegenwoordig met maximaal zeven weken verlengen. Daarnaast is er een nieuwe wettelijke regeling die het mogelijk maakt om in geval van zeer ernstige misdrijven, zonder toestemming van de verdachte, bestaande medische gegevens op te vragen. Tegelijkertijd moeten tbs-instellingen inmiddels extra bedden bijplaatsen omdat er steeds meer aanvragen voor behandeling zijn. Jarenlang daalde de bezetting, maar sinds 2019 neemt het aantal tbs-opleggingen toe. Dat betekent dat rechters vaker tbs op zijn gaan leggen, ook als een verdachte heeft geweigerd. Kortom: meer (en langer) observeren en vaker een gedwongen behandeling. Maar: hoe kijk je eigenlijk naar mensen die niet bekeken willen worden?

Arjen Schoute is Hoofd Groepsleiding van het PBC en heeft daar de Weigerafdeling opgericht. Hij vertelt zijn verhaal vanuit het perspectief van de uitvoering van de klinische observatie bij de weigerende verdachte.
Job Knoester, strafrechtspecialist en tbs-advocaat, reageert vanuit de advocatuur.
Tijdens de bijeenkomst zijn ook ervaren groepsleiders van het PBC aanwezig.